Indywidualne zwolnienia pracownicze uregulowane są w kodeksie pracy. Próżno tam jednak szukać przepisów dotyczących zwolnień grupowych, ponieważ instytucja ta uregulowana jest pozakodeksowo, tj. w ustawie o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
Jak sama ustawa wskazuje, zwolnienia grupowe przeprowadzane są wyłącznie z przyczyn niezależnych od pracowników. Mogą to być przyczyny związane z sytuacją ekonomiczną pracodawcy czy też spowodowane zmianami organizacyjnymi lub technologicznymi i produkcyjnymi pracodawcy.
Pojęcie zwolnienia grupowego
Ze zwolnieniem grupowym mamy do czynienia, gdy zachodzi konieczność rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron jeżeli w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnienie obejmuje co najmniej:
- 10 pracowników gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
- 10% pracowników gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100 ale mniej niż 300 pracowników,
- 30 pracowników gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników.
Konsultacje z zakładowymi organizacjami związkowymi
Pracodawca planujący zwolnienia grupowe ma obowiązek skonsultować zamiar ich przeprowadzenia z zakładowymi organizacjami związkowymi działającymi u tego pracodawcy. Dotyczy to w szczególności możliwości uniknięcia lub zmniejszenia skali grupowego zwolnienia. Pracodawca jest zobowiązany do powiadomienia organizacji związkowych o przyczynach zwolnienia, liczbie pracowników podlegających zwolnieniu oraz okresie w jakim zwolnienie nastąpi. O ustaleniach związanych z grupowymi zwolnieniami pracodawca informuje właściwy Urząd Pracy.
Pracownicy chronieni
Należy pamiętać, że istnieje szereg ograniczeń dotyczących wypowiadania stosunków pracy lub warunków pracy i płacy. Istnieje grupa pracowników objętych szczególną ochroną przed wypowiedzeniem stosunku pracy przez pracodawcę, są to m.in.:
- pracownik w wieku przedemerytalnym,
- pracownica w ciąży,
- członkowie rad pracowniczych oraz specjalnych zespołów negocjacyjnych,
- członkowie zakładowych organizacji związkowych,
- społeczny inspektor pracy.
Odprawa
Każdemu pracownikowi w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach zwolnienia grupowego przysługuje odprawa pieniężna. Wysokość odprawy uzależniona jest od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Jej górna granica to 15-krotność minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy.
Problematyka zwolnień grupowych i ich przeprowadzanie zawsze budzi duże emocje i niepokoje. Procesy te zawsze wymagają fachowej obsługi prawnej. Po więcej informacji zapraszamy do kontaktu z naszymi prawnikami na info@dudkowiak.com
