Pandemia i wojna na Ukrainie wymuszają zmiany
Jak wskazują autorzy projektu, rozwój sytuacji na Ukrainie i napływ uchodźców z tego kraju do Polski spowodował konieczność zapewnienia znacznej liczby lokali mieszkalnych; popularność pracy zdalnej i hybrydowej również zmniejszyła zapotrzebowanie na rozbudowane kompleksy biurowe. Istotnym zjawiskiem jest również przeniesienie części handlu stacjonarnego do Internetu. Powoduje to, że wiele budynków biurowych czy handlowych pustoszeje, przynosząc straty właścicielom i marnowanie niewykorzystanej przestrzeni. Dotyczy to w szczególności budynków biurowe oraz wielkopowierzchniowych obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2.
W polskim prawie budowlanym istnieją już przepisy umożliwiające zamianę budynków biurowych i handlowych na budynki mieszkalne (zmiana sposobu użytkowania), ale są przydatne jedynie w ograniczonym zakresie. Polski rząd uważa, że z uwagi na skomplikowane i kosztowne procedury (np. konieczność zmian miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego) nie przystają one do bieżących potrzeb. Nowe prawo ma umożliwić zmianę sposobu użytkowania lokali bez zbędnych formalności.
Podstawowe założenia projektu
Nowa ustawa ma wprowadzić w zakresie zmiany sposobu użytkowania budynku (biurowego lub handlowego) na mieszkalny związanej z koniecznością jego przebudowy. Jak wynika z uzasadnienia umieszczonego w rządowych wykazie prac legislacyjnych założenia są następujące:
- Brak konieczności pozwolenia na budowę lub zgłoszenia w przypadku przebudowy służącej zmianie sposobu użytkowania (w tym przebudowy ścian zewnętrznych) z wyjątkiem elementów konstrukcyjnych budynku - przepis ten miałby obowiązywać przez okres 2 lat,
- Zmiany w specustawie mieszkaniowej – wyjątek pozwalający na realizację inwestycji mieszkaniowej niezależnie od istnienia lub ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego poszerzony zostałby o tereny, na których są zlokalizowane budynki biurowe lub obiekty handlowe o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2,
- O zmianie sposobu użytkowania budynku w trybie specustawy mieszkaniowej trzeba będzie zawiadomić wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
W ocenie rządu, nowe prawo pozwoli na odzyskanie atrakcyjnych dla rozwoju mieszkalnictwa terenów, zajętych obecnie przez nierentowne inwestycje lub wręcz pustostany.
Przyjęcie projektu planowane jest na III kw.
Skutki projektu
Nie opublikowano jeszcze samego tekstu projekt ustawy. Z pewnością pozytywnie należy ocenić wszelkie inicjatywy zwiększające podaż na rynku mieszkaniowym. Z drugiej strony wątpliwości może budzić pomysł niczym nie ograniczonej przebudowy lokali na mieszkania, które przecież muszą odpowiadać określonym warunkom technicznym.
Nasi prawnicy z działu nieruchomości, specjalizujący się w prawie budowlanym, będą śledzić na bieżąco dalsze losy projektu.
