Cash pooling to rodzaj nienazwanej umowy cywilnoprawnej inaczej określanej jako umowa o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową lub umową konsolidacji rachunków bankowych. Zawierana jest przez spółki należące do tej samej grupy kapitałowej w celu koncentracji środków kilku podmiotów oraz kompensacji przejściowych nadwyżek poszczególnych członków grupy z przejściowymi niedoborami innych. W ramach umowy cash poolingu powstaje wspólny rachunek podmiotów grupy zarządzany przez pool leadera.
Z uwagi na brak dokładnych regulacji ramowych dla tej umowy powstają wątpliwości natury prawnopodatkowej co do właściwego jej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT), podatkiem od towarów i usług (VAT) oraz podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC).
Podatek CIT
Fakt zawarcia umowy cash poolingu rodzi pewne konsekwencje w zakresie opodatkowania podatkiem CIT. Zgodnie z aktualnym orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego, umowa cash poolingu i dokonywane na jej podstawie wypłaty odsetek podlegają ograniczeniom wynikającym z przepisów o niedostatecznej kapitalizacji. Tym samym, w przypadku przekroczenia przez spółkę ustawowych limitów, nie będzie ona uprawniona do uwzględnienia w kosztach podatkowych pełnej wartości zapłaconych odsetek.
W przypadku wypłaty odsetek na rzecz zagranicznego pool leadera należy zwrócić uwagę na zagadnienie dotyczące poboru podatku u źródła (stawka podstawowa 20%). W tym zakresie najbardziej optymalne wydaje się rozważenie skorzystania z możliwości jakie dają umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarte pomiędzy Polską a innymi państwami.
Należy także pamiętać, że zgodnie z aktualnym stanowiskiem organów podatkowych, różnice kursowe przy cash poolingu należy uwzględniać na bieżąco. Istotnym jest także, aby po przekroczeniu ustawowych progów przygotować również dokumentację cen transferowych.
Podatek VAT
W ramach umowy cash poolingu świadczącym usługę jest jedynie pool leader jako podmiot zarządzający płynnością finansową uczestników. Sam fakt przekazywania środków finansowych pomiędzy rachunkiem bieżącym i rachunkiem skonsolidowanym nie stanowi odrębnej usługi i nie podlega opodatkowaniu VAT. To samo tyczy się odsetek otrzymanych przez spółkę tytułem przekazanych środków.
W związku z powyższym, najistotniejszą kwestią jest poprawne określenie miejsca świadczenia usług cash poolingu oraz poprawne ustalenie podstawy opodatkowania.
Podatek od czynności cywilnoprawnych
Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zawierają katalog zamknięty czynności, które podlegają opodatkowaniu. Wyliczenie nie zawiera umowy cash poolingu. Oznacza to, że umowa ta nie podlega opodatkowaniu PCC. Potwierdzają to dotychczasowe interpretacje organów podatkowych.
Zapraszamy do kontaktu z naszymi prawnikami specjalizującymi się w obsłudze prawnej grup kapitałowych na info@dudkowiak.com
