Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) prawomocnym wyrokiem (sygn. akt II GSK 883/20) orzekł, że do rejestru Zarządzających Alternatywnymi Spółkami Inwestycyjnymi (ASI) nie mogą być wpisane podmioty, których głównym przedmiotem inwestycji są kryptowaluty.
To orzeczenie ma istotne znaczenie dla praktyki obrotu kryptowalutami, ponieważ ogranicza zakres działalności inwestycyjnej ASI. Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA), a następnie NSA zw pełni poparły argumentację przedstawioną przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF), która odmówiła wpisu do rejestru Zarządzających ASI (Rejestr).
Przyjrzyjmy się osi sporu
Przedsiębiorca składający wniosek o wpis do Rejestru załączył m.in. umowę ASI. Z treści tego dokumentu oraz polityki inwestycyjnej wynikało, że działalność ma skupiać się na inwestycji w waluty cyfrowe (kryptowaluty). KNF jeszcze przed wydaniem decyzji odmawiającej wpisu do Rejestru zobowiązał do wykazania, że podmiot zarządzający ASI będzie w stanie zabezpieczyć interes inwestorów
Mimo złożonych przez przedsiębiorcę wyjaśnień wskazujących, że żaden z elementów przyszłej działalności ASI nie cechuje się nadmiernym ryzykiem dla uczestników rynku, KNF ocenił, że nie może dokonać wpisu podmiotu zarządzającego ASI.
Jakie były powody negatywnej decyzji?
- Przyjęty model biznesowy opierający się na inwestycji w kryptowaluty nie zabezpiecza interesu inwestorów – wyjaśnienia przedsiębiorcy w tym zakresie uznano za niewiarygodne, co jest jednym z warunków koniecznych uzyskania wpisu do rejestru.
- Wysoce niestabilny charakter rynku kryptowalut.
- Brak gwarancji prawnych chroniących inwestorów w przypadku np. ataku hakerskiego na giełdę kryptowalut.
- Niekorzystna dla inwestorów budowa umowy ASI pozbawiająca ich de facto kontroli nad działaniami zarządzającego, mimo że to na inwestorach spoczywa ekonomiczny ciężar i ryzyko inwestycji.
Każda z wymienionych przesłanek została podtrzymana przez sądy administracyjne badające spór stron. Co więcej, sądy administracyjne nie podzieliły stanowiska przedsiębiorcy odwołującego się do konstytucyjnej ochrony wolności gospodarczej (brak zakazu powołania ASI inwestującego w kryptowaluty).
Analiza uzasadnienia wyroku prowadzi do wniosku, że NSA szczególną wagę przywiązał do dwóch czynników, czyli do rynku kryptowalut uznanego za „chwiejny cenowo” oraz brak (wówczas) regulacji prawnych dotyczących kryptowalut.
.png)
Jaki ma to wpływ na braże Fintech?
Zapadły wyrok ma istotne znaczenie dla branży Fintech, choć niebawem część zaprezentowanej argumentacji straci na znaczeniu z powodu wejścia w życie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rynków kryptoaktywów, zmieniającego dyrektywę (UE) 2019/1937 (MiCA).
Warto zastanowić się, czy w nowym stanie prawnym stanowisko sądów administracyjnych nie zostanie zmienione w niedalekiej przyszłości.
Najświeższe informacje od naszych ekspertów z branży Fintech znajdziesz na naszym blogu. Odwiedź nasz blog, aby być na bieżąco z najważniejszymi zmianami i nowościami!
