Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, kiedy powinny wpłynąć pieniądze na twoje konto za produkty rolne, które sprzedałeś? Terminy płatności mogą być niejasne, szczególnie gdy mamy do czynienia z różnymi rodzajami przedsiębiorców i produktów.
W tym wpisie znajdziesz informację o kluczowych terminach zapłaty w obrocie produktami rolnymi w Polsce.
Jakie są regulacje dotyczące terminów płatności w transakcjach handlowych?
Zgodnie z polskim prawem podstawowe terminy płatności w transakcjach handlowych, a więc także w przypadku nabywania produktów rolnych, reguluje ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.
W myśl wspomnianej ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w przypadku transakcji handlowych wszelkie transakcje między przedsiębiorcami, w tym transakcje dotyczące produktów rolnych, powinny być regulowane w określonych i jasnych terminach płatności.
Ustawa ta ma na celu ochronę mniejszych przedsiębiorców, w tym producentów rolnych, przed praktykami długotrwałego przetrzymywania należności przez większe podmioty gospodarcze.
Dzięki temu producenci rolni mogą oczekiwać na szybsze otrzymanie wynagrodzenia za swoje produkty, co zwiększa ich płynność finansową i stabilność na rynku. Ustawa wprowadza również możliwość dochodzenia swoich praw w przypadku opóźnień w płatnościach, co jest kluczowe dla zachowania równowagi i sprawiedliwości w transakcjach handlowych.
Kogo dotyczy ustawa?
Ustawa ma zastosowanie do wszystkich przedsiębiorców. Obowiązuje więc rolników, ale także grupy producentów, czy pośredników. Dotyczy również transakcji krajowych i zagranicznych, co jest ważne dla rozwoju handlu międzynarodowego.
Terminy zapłaty w transakcjach handlowych w przypadku nabywania produktów rolnych
Maksymalne terminy zapłaty zależą od tego, jacy przedsiębiorcy uczestniczą w danej transakcji, przy czym znaczenie ma tu rozróżnienie przedsiębiorców na: mikro, małych, średnich i dużych przedsiębiorców.
W konsekwencji:
- jeżeli dostawcą jest mikro, mały lub średni przedsiębiorca, a nabywcą jest duży przedsiębiorca, to maksymalny termin płatności wynosi 60 dni.
- pomiędzy pozostałymi przedsiębiorcami, co do zasady termin płatności może być nawet dłuższy niż 60 dni, pod warunkiem że będzie to wyraźnie ustalone między stronami oraz nie będzie „rażąco nieuczciwe” względem dostawcy.
Jakie są odsetki ustawowe za przedłużony termin płatności?
Niezależnie od ww. zasadniczego 60-dniowego terminu zapłaty trzeba mieć na względzie specyficzne zasady dotyczące odsetek ustawowych za tzw. przedłużony termin płatności. W praktyce oznacza to, że nawet jeśli strony uzgodnią termin zapłaty mieszczący się w ww. granicach (60 dni) i tak nabywca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek po upływie 30 dni od spełnienia przez dostawcę świadczenia i doręczenia faktury potwierdzającej dostawę towaru.
Są to zatem odsetki od świadczenia pieniężnego niewymagalnego, w stosunku do którego nabywca nie popadł w opóźnienie. Odsetki takie można naliczać do dnia zapłaty, ale nie dłużej niż do dnia wymagalności świadczenia pieniężnego.
Od momentu wymagalności świadczenia obowiązują bowiem odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych.
Odnosząc się do powyższych informacji, warto przyjrzeć się konkretnej sytuacji, kiedy w umowie wpisany został termin zapłaty na 60 dni, a faktyczna zapłata nastąpiła 80-tego dnia. Wówczas dostawca może w tej sytuacji naliczyć odbiorcy:
- odsetki ustawowe za „przedłużony termin płatności” – od 31-ego do 60-tego dnia,
- odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych – od 61. do 80. dnia.
Ustawy szczególne dotyczące obrotu artykułami rolnymi
Niezależnie od powyższej podstawowej regulacji należy wspomnieć o ustawie o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie artykułami rolnymi i spożywczymi z dnia 17 listopada 2021 r.(Dz. U. z 2021 r., poz. 2262), tj. z dnia 7 lipca 2023 r. (Dz. U. z 2023 r., poz. 1773).
Ustawa ta ma zastosowanie do dostawców produktów rolno-spożywczych oraz odbiorców produktów rolno-spożywczych. „Kupujący” oznacza przedsiębiorcę, który bezpośrednio lub pośrednio nabywa od dostawcy produkty rolne, lub spożywcze. Natomiast „dostawcą” jest przedsiębiorca, który wytwarza lub przetwarza produkty rolne, lub spożywcze albo sprzedaje je nabywcy za opłatą.
Ustawa zawiera przykłady sytuacji, które można zakwalifikować jako praktyki nieuczciwie wykorzystujące przewagę kontraktową przez nabywców produktów rolno-spożywczych od dostawców.
Zgodnie z art. 8 tej ustawy – praktyki polegające na płatnościach po następujących terminach:
- 30 dni w przypadku produktów łatwo psujących się oraz,
- 60 dni na pozostałe produkty
można uznać za praktyki nieuczciwie wykorzystujące przewagę kontraktową.
Czym jest łatwo psujący się produkt?
Zgodnie z definicją „produkt łatwo psujący się” to produkt rolny lub spożywczy, który ze względu na swój charakter lub etap przetwarzania może przestać nadawać się do sprzedaży, lub przetwarzania w ciągu 30 dni od jego pobrania, wytworzenia lub przetworzenia.
Mając powyższe na względzie, ustalając termin zapłaty, należy mieć przede wszystkim na względzie: rodzaj przedsiębiorcy, który uczestnicy w transakcji, jak i rodzaj produktu rolnego, którego dotyczy transakcja.
Jeśli masz jakiekolwiek pytania, dotyczące terminów zapłaty, czy odpowiednio odsetek w transakcjach handlowych, nie wahaj się zadać pytania naszym specjalistom z branży rolno-spożywczej. Gwarantujemy, że odpowiedź otrzymasz już w ciągu 24 godzin.
Napisz do nas na: info@dudkowiak.com