Postępowanie kontrolne prowadzone przez Państwową Inspekcję Pracy
Celem Państwowej Inspekcji Pracy jest skuteczne egzekwowanie przepisów prawa pracy w Polsce, w szczególności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz legalności zatrudnienia. Jednym z głównych narzędzi realizacji tego celu są ukierunkowane kontrole oraz podejmowane w ich wyniku działania prewencyjne.
Strategie PIP na lata 2022-2024
Zadaniami o kluczowym znaczeniu dla Państwowej Inspekcji Pracy na lata 2022-2024 będą trzy strategie, którymi objęte zostaną zakłady charakteryzujące się występowaniem dużej liczby wypadków związanych z pracą i wielu zagrożeń zawodowych. Będą to: strategia kontroli i działań prewencyjnych dla sektora budowlanego, strategia kontroli zagrożeń chemicznymi czynnikami środowiska pracy i strategia wzmożonego nadzoru nad zakładami pracy, w których obserwowana jest niepokojąco wysoka liczba wypadków oraz wysokie wskaźniki zagrożeń niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami środowiska pracy.
Planowane obszary kontroli w 2022 roku
Branża budowalna
Konsekwencją strategii na lata 2022-2024 jest spodziewany wzrost kontroli w firmach z branży budowlanej. Kontrole mają mieć charakter kompleksowy i będą dotyczyły nie tylko bezpieczeństwa pracy, ale także legalności zatrudnienia pracowników budowlanych, w tym cudzoziemców.
Pierwsze kontrole u nowych pracodawców
Według założeń PIP kontroli podlegać będą nowi pracodawcy tj. zakłady pracy dziłające na rynku nie dłużej niż 3 lata, licząc od daty zatrudnienia pierwszego pracownika. Formuła pierwszych kontroli u nowych pracodawców ma mieć jednak charakter głównie instruktażowo-doradczy i motywujący nowych pracodawców do działania zgodnie z przepisami prawa pracy.
Stosowanie się pracodawców do przepisów związanych z pandemią koronawirusa
W związku z utrzymującym się stanem epidemii PIP będzie sprawdzać stosowanie się pracodawców do przepisów mających na celu ograniczenie narażenia na zakażenie wirusem SARS-CoV-2 w zakładach pracy, a także realizację obowiązku przekazywania pracownikom informacji o zagrożeniach dla zdrowia i życia oraz o podjętych działaniach ochronnych i zapobiegawczych. Kontrole obejmą także przestrzeganie rozwiązań prawnych wprowadzonych przepisami tarcz antykryzysowych w zakresie prawnej ochrony pracy.
Kontrole z zakresu prawnej ochrony pracy
Wśród zadań z zakresu prawnej ochrony pracy, podobnie jak w latach poprzednich, najistotniejsze działania w 2022 r. mają być skoncentrowane na kontroli prawidłowości zatrudniania na podstawie umów cywilnoprawnych. Inspektorzy będą analizować warunki świadczenia pracy, w szczególności na podstawie umów zlecenia, o dzieło oraz umów zawartych z osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą z uwzględnieniem powtarzalności ich zawierania. Inspektorzy pracy będą także weryfikować przestrzeganie przepisów dotyczących wypłacania minimalnej stawki godzinowej. Ponadto, kontrole mają weryfikować także ograniczanie naruszeń przepisów o czasie pracy oraz o wypłacie wynagrodzeń i innych świadczeń ze stosunku pracy. W tym zakresie przy doborze podmiotów do kontroli zostaną uwzględnione takie parametry jak: wielkość zatrudnienia, forma własności, branża, w której notuje się najwyższą liczbę skarg.
Zwalczanie nielegalnego zatrudnienia
Kolejnym intensywnie kontrolowanym w 2022 roku obszarem będzie legalność zatrudnienia. Podczas prowadzonych kontroli inspektorzy pracy zweryfikują legalność powierzania i wykonywania pracy zarówno obywateli polskich, jak i cudzoziemców. Działania ukierunkowane będą nie tylko na ujawnianie przypadków pracy niezadeklarowanej, tj. świadczonej całkowicie „na czarno”, ale także zadeklarowanej fałszywie, np. wykonywanej faktycznie w wyższym wymiarze czasu pracy lub za wynagrodzeniem wyższym niż wskazane w umowie o pracę. Za zadanie priorytetowe, przewidziane na rok 2022, uznano czynności kontrolne podejmowane w zakładach pracy, powierzających pracę cudzoziemcom z tzw. krajów trzecich, w tym także w agencjach pracy tymczasowej. Kontrolami objęte będą także zakłady, które powierzają pracę sezonowo i te, w których w określonych porach roku następuje wzrost zatrudnienia (np. punkty gastronomiczne, przedsiębiorstwa świadczące usługi turystyczne lub sportowo-rekreacyjne). Typowanie podmiotów do kontroli będzie się odbywać m.in. w oparciu o monitoring mediów, w tym również mediów elektronicznych (artykuły i doniesienia prasowe, fora internetowe itp.).
Pytania dot. kontroli PIP – skontaktuj się z naszą Kancelarią
W razie pytań lub wątpliwości w zakresie kontroli PIP zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią. Nasi prawnicy z zespołu prawa pracy z chęcią udzielą odpowiedzi na Państwa pytania lub przygotują Państwa organizację do potencjalnej kontroli . Zapytania można kierować: info@dudkowiak.com
