Nowe przepisy o minimalnym wynagrodzeniu: Co zmieni się od 2026 roku

Rządowe Centrum Legislacji opublikowało projekt nowej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, który wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku. Zmiany są wynikiem wdrożenia unijnej dyrektywy 2022/2041 dotyczącej adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w UE.

Zasady obliczania wynagrodzeń od 1 stycznia 2026 roku ulegną znaczącym zmianom, dlatego jeśli jesteś pracodawcą lub odpowiadasz za kadry, koniecznie sprawdź, jakie kroki musisz podjąć, aby dostosować się do nowych przepisów.

Jakie są aktualne przepisy?

Sposób ustalania minimalnego wynagrodzenia za pracę jest regulowany przez ustawę z 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Minimalne wynagrodzenie ma chronić wszystkich pracowników, niezależnie od branży czy regionu. Obejmuje także osoby zatrudnione w niepełnym wymiarze czasu pracy, gdzie kwota wynagrodzenia jest obliczana proporcjonalnie.

Co roku wysokość minimalnego wynagrodzenia jest przedmiotem negocjacji w Radzie Dialogu Społecznego, w skład której wchodzą przedstawiciele rządu, pracowników oraz pracodawców. Po zakończeniu negocjacji, Rada Ministrów wydaje rozporządzenie, które ustala minimalne wynagrodzenie za pracę oraz minimalną stawkę godzinową. Wysokość wynagrodzenia i stawki godzinowej zmienia się dwukrotnie w ciągu roku.

Ustawa gwarantuje, że coroczny wzrost minimalnego wynagrodzenia nie będzie niższy niż prognozowany wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych. Przy obliczaniu minimalnego wynagrodzenia uwzględnia się wynagrodzenie zasadnicze, inne składniki wynagrodzenia pracowniczego i świadczenia pracownicze, z wyłączeniem takich elementów jak: nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne, odprawy z tytułu przejścia na rentę ze względu na niezdolność do pracy, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych oraz dodatki za pracę w porze nocnej, staż pracy i szczególne warunki pracy.

Nowe zasady wynagrodzeń: Co zmieni się od 2026 roku?

Po pierwsze: Rada Dialogu Społecznego otrzyma większe kompetencje, stając się kluczowym organem doradczym wspierającym Radę Ministrów w ustalaniu i aktualizacji minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Reprezentacja pracowników i pracodawców będzie miała większy wpływ na ostateczne decyzje, co pozwoli na wypracowanie wynagrodzenia, które będzie jednocześnie spełniało funkcje społeczne, ekonomiczne i zapewniało konkurencyjność gospodarki.

Po drugie: Nowe przepisy wprowadzą obowiązek ustalenia wynagrodzenia zasadniczego na poziomie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę. Wynagrodzenie zasadnicze stanie się podstawowym i obligatoryjnym składnikiem wynagrodzenia, bez wliczania dodatkowych świadczeń. Dzięki temu dodatkowe składniki wynagrodzenia odzyskają swoją motywacyjną funkcję.

Po trzecie: Projekt ustawy zakłada, że minimalne wynagrodzenie będzie corocznie oceniane na podstawie wartości referencyjnej wynoszącej 55% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, przyjętej do opracowania projektu ustawy budżetowej.

Po czwarte: Minimalne wynagrodzenie będzie aktualizowane co najmniej raz na 4 lata, z uwzględnieniem takich czynników jak:

• siła nabywcza minimalnego wynagrodzenia za pracę,
• koszty utrzymania,
• ogólny poziom wynagrodzeń i ich rozkład,
• stopa wzrostu wynagrodzeń,
• długoterminowe krajowe poziomy produktywności i ich zmiany
• relacja wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę do wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku kalendarzowym, ogłoszona przez Prezesa GUS.

Co się nie zmieni? Ważne zasady, które pozostaną bez zmian

Nowy projekt ustawy nie zmienia procedury corocznego ustalania minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej. Tak jak dotychczas, wynagrodzenie będzie aktualizowane dwa razy w roku – od 1 stycznia i od 1 lipca, pod warunkiem, że prognozowany wskaźnik cen na kolejny rok wyniesie co najmniej 105%. Jeśli wskaźnik będzie niższy, zmiana wynagrodzenia i stawki godzinowej nastąpi tylko raz w roku – od 1 stycznia.

Wejście w życie nowych przepisów oznacza dla pracodawców konieczność weryfikacji systemów wynagrodzeń oraz modyfikacji regulaminów wynagradzania i umów o pracę.

Nowe przepisy będą miały wpływ na wysokość świadczeń, które są powiązane z minimalnym wynagrodzeniem, takich jak: odprawy pieniężne przy zwolnieniach grupowych, dodatki za pracę w porze nocnej, odszkodowania za nierówne traktowanie, odszkodowania za mobbing, a także zasiłek chorobowy i macierzyński oraz inne świadczenia.

Chcesz dowiedzieć się więcej o nadchodzących zmianach? Skontaktuj się z naszymi specjalistami z działu prawa pracy na info@dudkowiak.com.