Aktualności

O co chodzi w posiedzeniu przygotowawczym?

O co chodzi w posiedzeniu przygotowawczym?

Od listopada 2019 roku sądy będą wyznaczać posiedzenia przygotowawcze. To nowość w postępowaniu cywilnym, mająca być okazją do mniej sformalizowanego spotkania stron, ich pełnomocników i sędziego po złożeniu pism procesowych, podczas którego przedstawią one swoje stanowisko i podejmą próbę ugodowego zakończenia sporu. Jeżeli posiedzenie nie doprowadzi do ugody, zostanie na nim ustalony plan przeprowadzenia rozprawy, który może obejmować np. terminy posiedzeń i kolejność przeprowadzania dowodów. Dzięki temu rozprawa ma toczyć się sprawniej i szybciej.

  1. posiedzenie przygotowawcze jest co do zasady obowiązkowe

Posiedzenie przygotowawcze będzie co do zasady obligatoryjne. Strony nie mogą nie wyrazić na nie zgody lub wnieść o jego pominięcie. Sąd wyznaczy termin posiedzenia po złożeniu odpowiedzi na pozew. Jeżeli pozwany nie złoży odpowiedzi na pozew, posiedzenie przygotowawcze zostanie wyznaczone, jeżeli nie został wydany wyrok zaoczny.

Sąd może wyjątkowo zrezygnować z wyznaczenia posiedzenia przygotowawczego jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że nie przyczyni się ono do sprawniejszego rozpoznania sprawy i np. od razu skierować ją na rozprawę.

  1. posiedzenie przygotowawcze ma przyspieszyć czas załatwienia sprawy

Posiedzenie przygotowawcze ma być wyznaczane nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od złożenia odpowiedzi na pozew albo ostatniego pisma procesowego w sprawie (a jeżeli nie zostaną one złożone – w ciągu dwóch miesięcy od upływu terminu na ich złożenie). Ma to przyspieszyć rozpoznanie sprawy – obecnie na wyznaczenie pierwszego terminu w sądzie powód czeka zazwyczaj kilka miesięcy.

  1. nieobecność strony na posiedzeniu przygotowawczym może jej zaszkodzić

Posiedzenie przygotowawcze opiera się na aktywnej współpracy stron, powinny więc one stawić się na posiedzeniu przygotowawczym, niezależnie od tego czy są reprezentowane przez pełnomocników. Strona może wnieść o zwolnienie jej z obowiązku uczestnictwa w postępowaniu przygotowawczym wyjątkowo, jeżeli udział jej pełnomocnika będzie wystarczający.

Przed rozpoczęciem posiedzenia przygotowawczego powód może wnieść o jego przeprowadzenie bez jego udziału. Nie tamuje to jednak jego przebiegu – na posiedzeniu sporządza się plan rozprawy, który będzie dla powoda wiążący. Rezygnując więc z obecności na posiedzeniu, traci on możliwość wpływu na przebieg rozprawy.

Uwaga! Wniosku o przeprowadzenie posiedzenia przygotowawczego nie można cofnąć. Nie można też złożyć wniosku „ewentualnego” – zastrzeżenia warunku i terminu nie odniosą skutku.

Jeżeli powód nie złoży wniosku o przeprowadzenie posiedzenie bez jego udziału, a następnie bez usprawiedliwienia nie stawi się na nie sąd umorzy postępowanie, rozstrzygając o kosztach jak przy cofnięciu pozwu (może więc on zostać obciążony kosztami postępowania). Powód jednokrotnie może usprawiedliwić swoją nieobecność już po terminie posiedzenia – w terminie siedmiu dni, co spowoduje uchylenie postanowienia o umorzeniu postępowania.

Niestawiennictwo pozwanego na posiedzeniu przygotowawczym powoduje, że plan rozprawy sporządza się bez jego udziału i jest on dla niego wiążący. Jeżeli pozwany nie usprawiedliwi swojej nieobecności, może narazić się również na konsekwencje finansowe. Sąd może, niezależnie od wyniku sprawy, nałożyć na niego obowiązek zwrotu kosztów w części wyższej, niż nakazywałby to wynik sprawy, a nawet zwrotu kosztów w całości.

  1. sprawa może zakończyć się na posiedzeniu przygotowawczym

Celem posiedzenia przygotowawczego jest rozwiązanie sporu między stronami, tak by nie trzeba było prowadzić rozprawy. Podczas posiedzenia przewodniczący będzie więc zachęcał strony do ugody i wskazywał sposoby rozwiązania trwającego między nimi sporu. Strony mogą zdecydować się również na prowadzenie mediacji.

Żeby zachęcić strony do nieskrępowanego prowadzenia negocjacji na tym etapie postępowania, treści oświadczeń stron w tym zakresie nie zamieszcza się w protokole końcowym z posiedzenia, a druga strona nie może się na nie skutecznie powołać w trakcie procesu.

  1. podczas posiedzenia przygotowawczego może zostać sporządzony plan rozprawy

Jeżeli stronom nie uda się dojść do porozumienia w trakcie posiedzenia przygotowawczego, zakończy się ono sporządzeniem planu rozprawy. Obligatoryjną częścią planu rozprawy są rozstrzygnięcia co do wniosków dowodowych stron – zastępujące dotychczasowe postanowienia o dopuszczeniu dowodu. Dodatkowo, plan rozprawy można uzupełnić o dodatkowe elementu takie jak dokładne określenie żądań zarzutów stron, ustalenie faktów i ocen prawnych spornych pomiędzy stronami, terminy posiedzeń, kolejność i termin przeprowadzenie dowodów a nawet termin zamknięcia rozprawy lub ogłoszenia wyroku. W razie potrzeby plan rozprawy może zostać zmieniony lub zastąpiony nowym.

Termin do przytaczania przez stron twierdzeń i dowodów w sprawie, upływa co do zasady wraz z zatwierdzeniem planu rozprawy.



Anna Szymielewicz

Prawnik

Anna Szymielewicz

Radca prawny, Partner

Anna Szymielewicz

Kontakt:

ul. Rondo ONZ 1
00-124 Warszawa