W ramach walki z tzw. zatorami płatniczymi od 1 stycznia 2020 roku zmianie uległy zasady naliczania odsetek w transakcjach handlowych. Z koniecznością zapłaty odsetek muszą obecnie liczyć się nie tylko dłużnicy, którzy nie regulują w terminie należności, ale również wyznaczający zbyt długie terminy zapłaty.
- odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia wymagalności roszczenia pieniężnego
Odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych w wysokości 11,5 % (z wyłączeniem podmiotów publicznych będącymi podmiotami leczniczymi) przysługują przedsiębiorcy od dnia wymagalności świadczenia do dnia zapłaty, pod warunkiem, że spełnił on swoje świadczenie i nie otrzymał za nie zapłaty w terminie.
Jeżeli strony transakcji handlowej określiły termin zapłaty powyżej 60 dni niezgodnie z przepisami (np. w sposób rażąco nieuczciwy wobec wierzyciela albo w relacji duży przedsiębiorca a MŚP), odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych będą przysługiwały wierzycielowi już od 61 dnia liczonego od daty doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie usługi.
Natomiast jeżeli strony transakcji handlowej w ogóle nie oznaczyły w tej terminu zapłaty, wierzycielowi będą przysługiwać odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych od 31 dnia liczonego od daty spełnienia przez niego świadczenia, do dnia zapłaty lub od dnia zakończenia badania, jeżeli strony w umowie przewidziały badanie towaru lub usługi celem potwierdzenia zgodności towaru lub usługi z umową.
- odsetki ustawowe do dnia wymagalności roszczenia pieniężnego
W celu zmotywowania przedsiębiorców do ustalania krótkich terminów zapłaty w transakcjach handlowych, w przypadku terminu zapłaty dłuższego niż 30 dni, wierzyciel ma prawo domagać się zapłaty odsetek ustawowych w wysokości 5% jeszcze przed terminem wymagalności świadczenia, nawet jeżeli dłużnik w terminie ureguluje płatność.
Dodatkowe odsetki naliczane są po 30 dniach od daty spełnienia swojego świadczenia przez wierzyciela i doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku potwierdzającego dostawę towaru lub wykonanie usługi do dnia zapłaty ustalonego przez strony.
Przedsiębiorcy zawarli umowę sprzedaży towaru ustalając 60 dniowy termin zapłaty. Tego samego dnia sprzedawca wydał towar wraz z fakturą potwierdzającą jego zakup. Sprzedawca, oprócz zapłaty za towar, będzie mógł domagać się dodatkowych odsetek ustawowych w wysokości 5% za okres od 31 do 60 dnia, nawet jeżeli kupujący w terminie zapłaci za fakturę.
Jeżeli natomiast kupujący będzie spóźniał się z zapłatą, kupujący będzie mógł domagać się zapłaty odsetek ustawowych w wysokości 5% za okres od 31 do 60 dnia a także odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych w wysokości 11,5% od 61 dnia do dnia zapłaty.
Odsetek ustawowych nie można się jednak domagać od dłużników, którzy są podmiotem publicznym będącym podmiotem leczniczym.
- odsetki ustawowe za opóźnienie od zryczałtowanych kosztów dochodzenia roszczeń
Od dnia nabycia uprawnienia do naliczania odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych, wierzycielowi przysługuje również prawo do żądania zapłaty rekompensaty za koszty odzyskiwania należności, bez konieczności wzywania dłużnika do zapłaty tej kwoty - w wysokości od 40 EUR do 100 EUR w zależności od wysokości świadczenia pieniężnego.
W przypadku opóźnienia w zapłacie tej kwoty, wierzycielowi przysługują odsetki w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie tj. 7%.
Ponieważ rekompensata za koszty odzyskiwania należności nie jest transakcją handlową, w przypadku opóźnienia w jej zapłacie przedsiębiorcy nie będą przysługiwać odsetki w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych.
