Określoną w nowelizacji grupę VAT utworzyć mogą podmioty powiązane finansowo, ekonomicznie oraz organizacyjnie. Zgodnie z przepisami, powiązania te muszą być spełnione nieprzerwanie przez okres, w jakim ta grupa posiada status podatnika.
Powiązanie finansowe wystąpi, jeśli jeden z podatników będących członkiem grupy VAT posiada bezpośrednio ponad 50% udziałów w kapitale zakładowym pozostałych podatników będących członkami tej grupy.
Powiązanie ekonomiczne ma miejsce, jeżeli:
1) przedmiot głównej działalności członków grupy VAT ma taki sam charakter lub
2) rodzaje działalności prowadzonej przez członków grupy VAT uzupełniają się i są współzależne (na przykład w przypadkach, w których towary lub usługi są konsumowane wspólnie przez członków grupy), lub
3) członek grupy VAT prowadzi działalność, z której w całości lub w dużej mierze korzystają inni członkowie grupy VAT (sytuacje, w których podmiot bezpośrednio dostarcza towary lub usługi innemu członkowi, nawet jeśli działalność tego ostatniego nie jest koniecznie zależna od tych dostaw lub usług)
Z kolei podatników uważa się za powiązanych organizacyjnie gdy:
1) prawnie lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio, znajdują się pod wspólnym kierownictwem, lub
2) organizują swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu.
Podmiotami tworzącymi grupę VAT będą mogły być zarówno podmioty posiadające siedzibę na terytorium kraju, jak i przedsiębiorcy zagraniczni prowadzący w Polsce działalność za pośrednictwem oddziału.
Zgodnie z obecnym stanem prawnym, podatnicy powiązani w sposób wyżej opisany są rozliczani oddzielnie. Czynności pomiędzy nimi dokumentuje się fakturami VAT, a każdy z podmiotów zobowiązany jest samodzielnie składać plik JPK_VAT.
Utworzenie przez podatników grupy VAT będzie przede wszystkim skutkować brakiem obowiązku opodatkowania VAT transakcji zawieranych między jej członkami. Transakcje takie będą więc na gruncie VAT neutralne, co oznacza brak obowiązku ich dokumentowania fakturami VAT (wystarczające będzie na przykład wystawienie noty księgowej).
W związku z powyższym powstanie możliwość sporządzenia zbiorczego pliku JPK_VAT przez całą grupę VAT oraz nie będzie konieczne przeprowadzanie analizy odliczenia VAT wewnątrz grupy. To wyłącznie jeden z podmiotów wchodzących w skład grupy, będący jej przedstawicielem, zobowiązany będzie do zbiorczego rozliczenia grupy oraz sporządzenia dla niej pliku JPK_VAT, zawierającego część ewidencyjną i deklaracyjną.
Nowelizacja przewiduje również, że dostawy towarów i świadczenie usług przez podmiot należący do grupy w stosunku do podmiotu do niej nienależącego uważa się za dokonane przez tę grupę. Analogicznie dostawy towarów i świadczenie usług na rzecz podmiotu należącego do grupy VAT przez podmiot do niej nienależący uważa się za dokonane na rzecz grupy.
Transakcje wewnątrzgrupowe nie będą również podlegały obowiązkowi stosowania mechanizmu podzielonej płatności.
Aby utworzyć grupę, podmioty ją tworzące zobowiązane będą zawrzeć pisemną umowę o utworzeniu grupy VAT. Grupę reprezentuje jej przedstawiciel, a nabywa ona status podatnika z dniem wskazanych w umowie, nie wcześniej niż w dniu jej rejestracji VAT. W umowie należy wskazać w szczególności nazwę grupy, dane identyfikacyjne jej członków, wskazanie przedstawiciela oraz wskazanie okresu, na jaki utworzona jest grupa (nie krótszego jednak niż 3 lata).
Podmioty wchodzące w skład grup VAT będą solidarnie odpowiedzialne za jej zobowiązania z tytułu podatku od towarów i usług należne za okres funkcjonowania grupy VAT. Zasada ta funkcjonować będzie również po zakończeniu działania grupy.
