Ochrona pracownicy w ciąży w okresie próbnym
Stosunek pracy pracownic w okresie ciąży podlega w polskim prawie pracy szczególnej ochronie. O ile zazwyczaj większych wątpliwości nie budzi sytuacja, kiedy w ciążę zachodzi pracownica zatrudniona od dłuższego czasu, niekiedy zdarza się jednak, że o stanie ciąży informuje nowozatrudniona osoba będąca w trakcie okresu próbnego. Obowiązki pracodawcy w opisanej sytuacji opisują nasi eksperci.
Pracownice w ciąży objęte są szczególną ochroną polskiego prawa pracy.
Zgodnie z art. 177 Kodeksu pracy:
§ 1. Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy.
§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się do pracownicy w okresie próbnym nieprzekraczającym jednego miesiąca.
§ 3. Umowa o Umowa o pracę zawarta na czas określony albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu.
Konkluzje - ciąża w okresie próbnym
To oznacza, że:
1. kobieta w ciąży (niezależnie od stanu i wieku ciąży) zatrudniona na okres próbny nie dłuższy niż miesiąc, nie będzie miała przedłużonej umowy do dnia porodu;
2. w przypadku umowy na okres próbny dłuższy niż miesiąc, umowa ulega przedłużeniu do dnia porodu, przy czym kobieta musi być po trzecim miesiącu ciąży (w ostatnim dniu obowiązywania umowy);
3. nie ma przeszkód do zawarcia z taką pracownicą np. umowy na czas określony lub nieokreślony po okresie próbnym.
Jeżeli więc umowa na okres próbny z pracownikiem została zawarta na okres dłuższy niż 1 miesiąc, a umowa miałaby rozwiązać się po 3 pierwszych miesiącach ciąży, pracodawca może:
1) przedłużyć umowę pracownicy do terminu porodu– należy pamiętać, że nie jest konieczne podpisanie aneksu, umowa zostaje przedłużona z mocy prawa,
2) na zasadach ogólnych zawrzeć kolejną umowę (na czas określony lub nieookreślony).
Co ważne, w przypadku przedłużenia umowy o pracę do dnia porodu, po urodzeniu dziecka pracownica składa niezbędne dokumenty do pracodawcy, który uzupełnia je i przekazuje je do ZUS-u celem dalszej wypłaty świadczeń. Firma zobowiązana będzie do wypłaty zasiłku macierzyńskiego co do zasady tylko za jeden dzień, gdyż tylko ten jeden dzień w którym urodzi się dziecko (w przypadku przedłużenia umowy do dnia porodu) pracownica będzie tak naprawdę na urlopie macierzyńskim. Wypłaty świadczeń w dalszym zakresie dokonuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Inne kwestie, o których należy pamiętać przy zatrudnianiu pracownic w ciąży w Polsce:
Zwolnienie lekarskie kobiety w ciąży
Pracownik może, i bardzo często udaje się na zwolnienie lekarskie w trakcie trwania umowy na okres próbny przedłużonej do dnia porodu. Pracownica w ciąży nabywa prawo do zasiłku chorobowego po 30 dniach nieprzerwanego zatrudnienia, przy czym do okresu tego wlicza się poprzednie okresy zatrudnienia, jeżeli przerwa między nimi nie przekraczała 30 dni.
Należy pamiętać, że łączny zakres zwolnienia chorobowego w przypadku niezdolności do pracy przypadającej w okresie ciąży w Polsce jest wydłużony w porównaniu ze standardowym okresem – ze 180 do 270 dni.
Co ważne, pracownica będąca w ciąży otrzymuje w Polsce zasiłek chorobowy w wysokości 100% swojego wynagrodzenia za cały okres niezdolności do pracy przypadającej w okresie ciąży. Przez pierwsze 33 dni zasiłek chorobowy wypłaca pracodawca, natomiast od 34 dnia zasiłek chorobowy wypłaca polski ZUS (jeśli pracodawca zatrudnia mniej niż 20 pracowników) lub nadal pracodawca (powyżej 20 pracowników).
Urlop wypoczynkowy kobiety w ciąży
Każdy polski pracownik ma prawo do urlopu wypoczynkowego na zasadach ogólnych. Jeśli umowa zostanie przedłużona do dnia porodu, a pracownica pozostanie na zwolnieniu chorobowym i w związku z tym nie będzie mogła wykorzystać całego przysługującego jej urlopu, firma będzie musiała zapłacić tzw. ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop. W Polsce nie jest możliwe, aby niewykorzystane urlopy wypoczynkowe przepadły, więc w przypadku braku możliwości wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego należnego do końca umowy - należy pracownicy wypłacić ekwiwalent.
Ograniczenia w zakresie czasu pracy kobiety w ciąży
Zgodnie z polskim prawem pracy czas pracy pracownic w ciąży nie może przekraczać 8 godzin. Pracownice w ciąży nie mogą być także zatrudniane w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Co więcej, kobieta w ciąży nie może być również delegowana poza jej stałe miejsce pracy lub zatrudniona w systemie przerywanego czasu pracy bez jej zgody.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o obowiązkach pracodawcy wobec pracownic w ciąży w Polsce, skontaktuj się z naszymi ekspertami prawa pracy.
