W ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ustawodawca polski przewidział uproszczony tryb zatrudnienia cudzoziemców zza wschodniej granicy Polski, tj. osób będących obywatelami Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Federacji Rosyjskiej lub Ukrainy. Zamiast czasochłonnej i droższej procedury uzyskania zezwolenia na pracę dla tych cudzoziemców możliwa jest znacznie szybsza i tańsza rejestracja oświadczenia pracodawcy o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi w powiatowym urzędzie pracy.
Takie oświadczenie po jego rejestracji pozwala na wykonanie przez cudzoziemca pracy bez zezwolenia na pracę przez okres 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.
Określony w ten sposób termin często rodzi wiele pytań po stronie pracodawcy, ponieważ ustawa nie określa dokładnych zasad jego obliczenia. W związku z powyższym Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Spółecznej w grudniu 2018 roku przygotowało wytyczne dla powiatowych urzędów pracy określające zasady liczenia 6-miesięcznego terminu pracy na podstawie oświadczenia:
1. Okres wykonywania pracy przez cudzoziemca bez zezwolenia na pracę w związku z oświadczeniem wpisanym do ewidencji (lub kilkoma takimi oświadczeniami) nie może przekroczyć 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Okres ten można wykorzystać w sposób ciągły (pełne 6 miesięcy) lub w kilku krótszych okresach. Łączny okres pracy (zsumowane okresy pracy) nie może przekroczyć 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.
2. Metoda ustalenia, jak długi okres wykonywania pracy można wskazać w oświadczeniu wpisanym do ewidencji, jest następująca:
- ustala się okres rozliczeniowy kolejnych 12 miesięcy, licząc wstecz od daty końcowej wykonywania pracy wskazanej w oświadczeniu złożonym w powiatowym urzędzie pracy w celu jego wpisania do ewidencji;
- Sprawdza się, czy w ustalonym okresie rozliczeniowym i w jakiej części został wykorzystany 6-miesięczny okres dopuszczalnego wykonywania pracy bez zezwolenia na pracę;
- jeżeli wykorzystana została część 6-miesięcznego okresu, do ewidencji można wpisać oświadczenie na niewykorzystaną część tego okresu (np. w przypadku wykonywania pracy przez 5 miesięcy wpisać można oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy na 1 miesiąc);
- urząd może, za zgodą pracodawcy, odpowiednio zmienić w oświadczeniu wpisywanym do ewidencji, okres wykonywania pracy;
- w razie braku zgody pracodawcy na zmianę okresu wykonywania pracy, powiatowy urząd pracy odmawia wpisania oświadczenia do ewidencji.
3. W przypadku, gdy cudzoziemiec wykonywał pracę w związku z zarejestrowanym oświadczeniem przez pełny, ciągły okres 6 miesięcy, kolejne oświadczenie można wpisać do ewidencji, jeżeli termin podjęcia przez cudzoziemca pracy, określony w tym oświadczeniu, przypada nie wcześniej niż po upływie kolejnych 6 miesięcy.
4. Okres 6 miesięcy przelicza się na 180 dni, zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego. Ciągłe wykonywanie pracy przy tym nie jest wymagane, co oznacza, że ten termin może zostać podzielony na krótsze okresy łącznie wynoszące nie więcej niż 180 dni w ciągu 12 miesięcy. Natomiast okres 12 miesięcy jest zawsze ciągły.
Wskazane powyżej zasady z pewnością pomogą pracodawcom ustalić dokładny okres na który mogą oni powierzyć pracę cudzoziemcom i przyspieszyć procedurę rejestracji oświadczeń.
Zachęcamy przedsiębiorców polskich i zagranicznych do kontaktu z prawnikami naszej Kancelarii w kwestiach legalizacji przebywania i pracy swoich pracowników-cudzoziemców w Polsce. Wszystkie zgłoszenia prosimy kierować na adres: info@dudkowiak.com
