Kontrowersyjny temat przeprowadzania prewencyjnych kontroli trzeźwości pracowników był poruszany przez nas niejednokrotnie. Możliwość kontrolowania psychofizycznej zdolności pracowników do wykonywania pracy ma dla niektórych pracodawców ogromny wymiar praktyczny. Brak możliwości przeprowadzania kontroli z powołaniem na przepisy RODO sprawił, że potrzeba zmian legislacyjnych w tym zakresie stała się niezwykle pożądana.
Poniżej przedstawiamy najważniejsze założenia projektu ustawy przygotowywanej przez Rządowe Centrum Legislacyjne.
Umożliwienie przeprowadzania kontroli trzeźwości pracowników- pracodawca będzie mógł wprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników, jeżeli będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia pracodawcy. Przeprowadzenie takiej kontroli powinno odbywać się z poszanowaniem godności oraz innych dóbr pracownika. Kontrola będzie mogła być przeprowadzona jedynie przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego polegających na stwierdzeniu obecności albo braku alkoholu w organizmie pracownika.
Obowiązek uregulowania kontroli w przepisach wewnątrzzakładowych- szczegóły obejmujące kontrolę takie jak metody badania trzeźwości, sposób i zasady przeprowadzania kontroli, określenie kręgu pracowników, którzy mogą być poddawani takiej kontroli należy określić w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy.
Wprowadzenie norm gwarancyjnych dla dóbr osobistych pracownika- pracownika, u którego kontrola wskaże na stan po spożyciu alkoholu lub co do którego zachodzi uzasadnione podejrzenie, że stawił się do pracy po spożyciu alkoholu, pracodawca ma obowiązek nie dopuścić do pracy. Pracownik w takim przypadku po pierwsze, uprawniony będzie do otrzymania informacji o okolicznościach stanowiących podstawę niedopuszczenia do pracy. Po drugie, pracownik będzie mógł żądać przeprowadzenia badania stanu trzeźwości przez uprawniony organ.
Objęcie kontrolą innych środków- na tych samych zasadach, które dotyczą kontroli trzeźwości, pracodawca będzie uprawniony do kontrolowania pracowników na obecność innych środków mających wpływ na zdolność do wykonywania pracy.
Możliwość nałożenia na pracownika kary pieniężnej- projektowane przepisy wprost przewidują, że za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu lub spożywanie alkoholu lub zażywanie środka działającego podobnie do alkoholu w czasie pracy – pracodawca będzie mógł nałożyć na niego karę pieniężną.
