Urząd Transportu Kolejowego podsumował ub.r. w przewozach pasażerskich i towarowych. Oba segmenty zanotowały lepsze wyniki niż rok wcześniej, ale ich sytuacja jest skrajnie różna.
Osobowe przewozy kolejowe wciąż pod wpływem pandemii
W 2021 osobowe przewozy kolejowe wciąż pozostawały pod dużym wpływem pandemii. COVID-19 istotnie przemodelował życie społeczne, w tym chęć i możliwość przemieszczania się. Zdaniem ekspertów zmiany mogą być trwałe.
Spółki kolejowe przewiozły 245,1 mln pasażerów. To o 35,7 mln osób (17 proc.) więcej niż w 2020. Najwięcej klientów przewoźnicy przewieźli w październiku – 27 mln osób. To najwięcej od lutego 2020.
Mimo to obsłużyli oni mniej pasażerów niż przed pandemią. Różnica w porównaniu z 2019 wyniosła 27 proc. (90,8 mln osób).
Pod tym względem ub.r. był dla spółek kolejowych drugim najgorszym w XXI wieku. Pojawienie się koronawirusa przerwało trwający od 2015 trend przyrostu liczby pasażerów kolei. W 2019 z tego środka transportu skorzystało 336 mln osób, czyli najwięcej od przełomu wieków.
Największym przewoźnikiem pasażerskim pozostała spółka Polregio. Firma przekształciła formę prawną ze spółki z o.o. w spółkę akcyjną. Jednak jej udziały rynkowe po raz pierwszy w 20-letniej historii spadły poniżej 26 proc. i wyniosły 25,55 proc.
Drugim ważnym wydarzeniem był powrót PKP Intercity na podium największych pasażerskich przewoźników kolejowych. Podmiot kontrolowany przez skarb państwa zwiększył udziały rynkowe do 14,56 proc., przeganiając inną państwową spółkę – PKP Szybką Kolej Miejską w Trójmieście (13,35 proc.).
Rekordowa praca eksploatacyjna przewoźników osobowych
Niemal wszystkie podmioty realizujące osobowe przewozy kolejowe zwiększyły w ub.r. liczbę klientów. Aczkolwiek tylko trzy z nich zdołały poprawić wyniki sprzed ery COVID-19. W tym gronie była jedna licząca się organizacja – Łódzka Kolej Aglomeracyjna. Większość przewoźników obsłużyła o 1/5-1/3 mniej klientów niż w 2019.
Pod względem wykonanej pracy przewozowej ub.r. również był dla firm z branży kiepski. Co prawda o 1/4 zwiększyły one liczbę pokonanych pasażerokilometrów, ale wynik na poziomie 15,9 mld pkm był drugim najgorszym w obecnym stuleciu.
Co ciekawe zrealizowana przez nie praca eksploatacyjna (178 mln pociągokilometrów), czyli suma przebiegów wszystkich pociągów pasażerskich, okazała się największa od 2007 r. Z 60,4 do 64,8 km wydłużyła się również średnia odległość przejechana przez jednego pasażera. Choć była nieznacznie (0,9 km) mniejsza niż w 2019, okazała się większa w porównaniu z np. latami 2013-15.
Przewozy towarowe już po kryzysie
W 2021 znacznie lepiej od przewozów pasażerskich radził się transport towarowy. Przewieziono łącznie 243,6 mln ton ładunków. To nie tylko więcej niż w 2020 (+9 proc.), ale też więcej niż 2019 (+3 proc.).
Poprawiły się również inne parametry opisujące stan branży, czyli praca przewozowa (+7 proc.) i praca eksploatacyjna (+5 proc.). W ostatniej dekadzie lepsze wyniki spółki przewożące towary pociągami wypracowały jedynie w 2018.
Mimo to udział kolei w udział w transporcie towarów ogółem w naszym kraju systematycznie maleje na rzecz transportu kołowego. Ten rozwija się jeszcze szybciej.
Układ sił na rynku towarowych przewozów kolejowych nie zmienił się. Najwięcej ładunków przetransportowały: PKP Cargo (36,7 proc. przewiezionej masy całkowitej) DB Cargo Polska (16,8 procent).
