Prezydent podpisał nowelizację specustawy COVID-19 stanowiącą element tzw. Tarczy Antykryzysowej wprowadzony w związku z panującą epidemią. Nowelizacja wstrzymuje m.in. bieg terminów w postępowaniach cywilnych i administracyjnych. To duże ułatwienie dla przedsiębiorców, którzy z uwagi na ograniczone działanie poczty, sądów, urzędów oraz przejście wielu pracowników na pracę zdalną, mogą mieć problemy z ich dotrzymaniem.
Pierwotnie projekt nowelizacji zakładał wstrzymanie terminów w szerszym zakresie, obejmującym również terminy materialne w sprawach cywilnych (w tym terminy przedawnienia). Ostatecznie jednak wstrzymaniem biegu terminów materialnych objęto tylko terminy w sprawach administracyjnych.
Zgodnie z projektem ustawy, wstrzymanie biegu terminów przewidzianych przepisami prawa administracyjnego przez czas trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii obejmuje:
- terminy od zachowania których uzależnione jest udzielenie ochrony prawnej przed sądem lub organem,
- terminy do dokonania przez stronę czynności kształtujących jej prawa i obowiązki,
- terminy przedawnienia,
- terminy, których niezachowanie powoduje wygaśnięcie lub zmianę praw rzeczowych oraz roszczeń i wierzytelności,
- terminy, których niezachowanie spowoduje popadnięcie w opóźnienie,
- terminy zawite, z niezachowaniem których ustawa wiąże ujemne skutki dla strony,
- terminy dla podmiotów podlegającym wpisowi do rejestru do podjęcia czynności wymagających zgłoszeń do rejestru oraz terminy na wykonanie przez te podmioty obowiązków wynikających z przepisów o ich ustroju.
Dodatkowo, wstrzymaniu podlegają m.in.:
- terminy przedawnienia karalności czynu oraz przedawnienia wykonania kary w sprawach o przestępstwa, przestępstwa i wykroczenia skarbowe oraz w sprawach o wykroczenia,
- terminy procesowe i sądowe m.in. w postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych, egzekucyjnych, karnych, karnych skarbowych, o wykroczenia, administracyjnych, postępowaniach i kontrolach prowadzonych na podstawie ustawy ordynacja podatkowa, kontrolach celno-skarbowych oraz w innych postępowaniach prowadzonych na podstawie ustaw,
- terminy na milczące załatwienie sprawy,
- terminy w innej sprawie, w której brak wyrażenia przez organ sprzeciwu, wydania decyzji, postanowienia albo innego rozstrzygnięcia uprawnia stronę lub uczestnika postępowania do podjęcia działania, dokonania czynności albo wpływa na zakres praw i obowiązków strony lub uczestnika postępowania,
- terminy na wyrażenie przez organ stanowiska albo wydanie interpretacji indywidualnej, z wyjątkiem interpretacji indywidualnej w sprawach podatkowych.
W tym okresie nie będą również wyznaczane rozprawy i posiedzenia jawne, za wyjątkiem spraw pilnych wskazanych w ustawie.
Przez czas trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii bieg powyższych terminów nie rozpocznie się, a jeżeli rozpoczął się wcześniej to ulegnie on zawieszeniu. Okresu zawieszenia nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu. Po ustaniu zawieszenia, termin będzie biegł nadal, a przy jego obliczaniu nie będzie brało się pod uwagę okresu zawieszenia.
Czynności podjęte w tym czasie przez strony w celu wykonania uprawnienia lub obowiązku będą jednak skuteczne.
Z zawieszenia biegu wyłączone są:
- terminy w sprawach pilnych wskazanych w ustawie (np. w przedmiocie tymczasowego aresztowania, zarządzenia przerwy w wykonaniu kary w systemie dozoru elektronicznego, w sprawach w których orzeczono środek zabezpieczający),
- terminy w sprawach wyboru lub powołania organów, których kadencje są określone w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
- terminy w postępowaniach w sprawach wniosków i pytań prawnych wszczętych i nie zakończonych przed Trybunałem Konstytucyjnym,
- terminy w sprawie kontroli uprzedniej zamówień lub umów ramowych współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej oraz odwołań w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego.
Dodatkowo, w przypadku śmierci pracodawcy, który nie ustanowił zarządu sukcesyjnego (art. 632§5 Kodeksu pracy), bieg terminu dotyczący trwania umowy o pracę nie ulega zawieszeniu, ale jeżeli 30- dniowy termin na uzgodnienie kontynuacji stosunku pracy na dotychczasowych zasadach upłynie w trakcie trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii strony mają 30 dni od jego zakończenia na zawarcie takiego porozumienia.
W niektórych sprawach, sądy, organy oraz podmioty prowadzące odpowiednio postępowanie lub kontrolę, mogą wezwać do dokonania określonej czynności w wyznaczonym przez nich terminie, w szczególnych przypadkach z uwagi na ważny interes publiczny lub interes strony oraz gdy niepodjęcie czynności mogłoby spowodować niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzi lub zwierząt, poważną szkodę dla interesu społecznego albo ze względu na grożącą niepowetowaną szkodę materialną.
Planowane zmiany wchodzą w życie dzień po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.
