1 stycznia 2020 roku weszła w życie nowelizacja Kodeksu spółek handlowych w zakresie wprowadzenia obowiązkowej dematerializacji akcji we wszystkich spółkach akcyjnych. Z dniem 1 stycznia 2021 roku wszystkie akcje w formie dokumentowej zostaną wycofane z obrotu. Wszystkie akcje spółek akcyjnych będą miały formę zdematerializowaną. Obowiązek dematerializacji dotyczy nie tylko spółek niepublicznych, lecz także spółek publicznych, część akcji których mają postać materialną. Celem tych regulacji jest umożliwienie identyfikacji akcjonariusza (co często jest niemożliwe w przypadku akcji na okaziciela), przeciwdziałanie praniu brudnych pieniędzy, zwiększenie bezpieczeństwa i efektywności obrotu oraz uproszczenie konstrukcji prawnych.
Rejestr akcjonariuszy lub depozyt papierów wartościowych
Zamiast akcji w postaci materialnej akcjonariusze będą uzyskiwać wpis w rejestrze akcjonariuszy prowadzonym przez podmiot upoważniony do prowadzenia rachunków papierów wartościowych (np. dom maklerski, bank) lub w depozycie papierów wartościowych prowadzonym przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych. Wpis będzie zawierał m.in. informacje o spółce, dane akcjonariusza, liczbę, wartość, rodzaj posiadanych akcji, informacje o ustanowieniu na akcjach ograniczonego prawa rzeczowego itd.
Nowe obowiązki spółek akcyjnych
Spółki akcyjne maja czas do 1 stycznia 2021 roku, bowiem w tym dniu wygasa moc obowiązująca dokumentów akcji wydanych przez spółki. Do tego dnia spółki mają spełnić szereg podstawowych obowiązków, które przewidział dla nich ustawodawca, a mianowicie:
- stworzyć stronę internetową z wyodrębnionym miejscem przeznaczonym do komunikacji z akcjonariuszami, na którym będą publikowane wszystkie ogłoszenia wymagane przez prawo i statut (o zwołaniu walnego zgromadzenia, wezwania akcjonariuszy, wpisy do KRS itd.),
- zwołać walne zgromadzenie na którym zostaną podjęte uchwały w przedmiocie wyboru podmiotu prowadzącego rejestr akcjonariuszy,
- zawarcie przez zarząd spółki akcyjnej umowy z podmiotem prowadzącym rejestr akcjonariuszy,
- pięciokrotne wezwanie akcjonariuszy do złożenia dokumentów akcji (listem poleconym lub e-mailowo),
- przekazanie niezbędnych dokumentów do prowadzącego rejestr akcjonariuszy, itd.
Terminy wykonania powyższych obowiązków są przedstawione w poniższym schemacie.
Czy w związku z wprowadzeniem w Polsce stanu epidemii zostały przesunięte terminy wykonania obowiązków w zakresie dematerializacji akcji?
Mimo znacznych utrudnień, które mogą spotkać spółki akcyjne w związku z ograniczeniami wprowadzonymi w celu zwalczania skutków rozprzestrzeniania wirusa COVID-19 ustawodawca, wbrew oczekiwaniom środowiska biznesowego, nie zdecydował się ani nie na przesunięcie terminów ani nie wprowadzenie jakichkolwiek ułatwień w zakresie dematerializacji akcji. Być może, że w razie przedłużenia obecnego kryzysu, uchwalone dotychczas przez Sejm ułatwienia dla biznesu w ramach pakietu „Tarcza Antykryzysowa” zostaną uzupełnione o te kwestie.
